Aristoteles’te Evrenin Ezeliliği Problemi

Düşünce tarihinin olduğu kadar felsefe en çok tartışılan konularının başında Tanrı, evren/âlem ve Tanrı-evren ilişkisi gelmektedir. Bu bağlamda farklı Tanrı tasavvurları yanında, evrenin ortaya çıkışana dair birbirinden değişik açıklamalar yapılmıştır. açıklamalarda dönemin bilim anlayışı inançları da rol oynamıştır. Bazı filozoflar tarafından evren her ne kendi başına var olan bir gerçeklik olarak düşünülse de Tanrıyla şekilde kurulmaya çalışılmıştır. Yaratıcı Tanrıdan başlamak üzere, mimar, hareket ettirici ya evrenle özdeşleştirilen gibi anlayışlar çıkmıştır. Birbirine zıt görmemiz gereken bu çerçevesinde âlemin çıkışına görüşler ileri sürmüşlerdir. Aristoteles, döneminin genel kabulü ezeli ebedi olduğunu düşünmüştür. Çünkü ona göre form-madde birlikteliğinden kuruludur Antik Yunan düşüncesinin ortak kabullerinden tanesi olduğudur. hiçten hiç çıkar (ex nihilo nihil fit) İlk Çağ boyunca varlığını sürdürmüştür. 
 Çalışmamızda Aristoteles’in ezeliliğine koyduğu fikirler ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Öncelikle madde’nin ezeliliği fikrinden yola çıkarak kanaatine vardığı üzerinde durulmuştur. Buradaki dayanak hiçbir şeyin yoktan olamayacağı mutlak yok kabulüdür. kapsamda Aristoteles ayrıca formun cisimlerden ayrı boşluğun düşüncesine yer vermiştir. kapı aralayan diğer husus, onun ilk muharrik şeklinde meşhur düşüncesidir. Buna evreni yapan/yaratan değil, olana kaynağı sayılan Tanrıdır. Bunlarla birlikte zaman anlayışlarından olduğuna inanmıştır. cisimle düşünülecek şeylerdir onlar ezelidirler.